Spółka jawna prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą. Nie może być jednak spółką handlową. Posiada majątek i mienie i jest formą współpracy wielu osób w jednym celu – pomnażania swojego dorobku finansowego. Istotna jest tu więc umowa między wspólnikami oraz zgoda co do formy jej prowadzenia. Co powinieneś wiedzieć o spółce jawnej na gruncie prawa?
Podstawy utworzenia spółki jawnej
Spółka jawna to podstawowa forma spółki cywilnej w prawie zwyczajowym. Tak brzmi definicja. Co ważne w większości krajów jest to zrzeszenie osób lub spółka nieposiadająca osobowości prawnej o kilku głównych cechach. Przede wszystkim spółka jawna musi być stworzona w drodze porozumienia przez dwie lub więcej osób.
Właściciele ponoszą solidarną odpowiedzialność za wszelkie czynności prawne i długi, z którymi udziałowiec może się spotkać, chyba że prawo lub umowa stanowią inaczej dla danej sytuacji. Jest to spółka partnerska, w której wspólnicy mają równy udział w odpowiedzialności i zyskach, choć ta zasad także może być dokładniej doprecyzowana za pośrednictwem umowy między współwłaścicielami.
Spółka jawna i sposób jej funkcjonowania
Domyślnie zyski są dzielone zgodnie z proporcją wkładu kapitałowego między wspólników. Jednak umowa spółki prawie zawsze będzie wyraźnie określać sposób podziału zysków i strat zgodnie z tą proporcją. Co ważne tego rodzaju spółka co do zasady zostanie rozwiązana w przypadku śmierci, niepełnosprawności lub nawet wycofania się któregokolwiek z partnerów. Jednak większość umów przewiduje, że w tego typu wydarzeniach udział zmarłego zwykle pozostaje w spółce lub jest przekazywany spadkobiercy.
Każdy komplementariusz ma równe prawo do uczestniczenia w zarządzaniu i kontroli przedsiębiorstwa. O nieporozumieniach w toku zwykłej działalności spółki decyduje większość wspólników, a spory w sprawach nadzwyczajnych i zmiany umowy spółki wymagają zgody wszystkich wspólników. O ile umowa spółki nie stanowi inaczej, nikt nie może zostać członkiem spółki osobowej bez zgody wszystkich wspólników.
Dlaczego spółka jawna jest tak powszechnie stosowana w Polsce? To rozwiązanie na przykład świetnie nadające się do prowadzenia kancelarii z imiennymi partnerami, czyli takiej, w której udziały rozdziela się pomiędzy wiele osób. W ten sposób każdy z komplementariuszy jest równy wobec siebie, ale jednocześnie ma też możliwość kontroli innych. W spółce jawnej potrzebna jest jedność głosów, dlatego jest trudna do zarządzania, ale bardzo skuteczna.
By 
