Święta państwowe są ustawowo wolne od pracy. Kiedy wypadają w niedzielę, pracodawca nie ma obowiązku „oddawania” dnia wolnego pracownikowi. Nieco inaczej wygląda sytuacja w przypadku świąt, które wypadają w sobotę. W roku 2023 w sobotę wypada Narodowe Święto Niepodległości 11 listopada. Czy pracodawca powinien dać pracownikowi dzień wolnego za to święto?
Urlop za święto w sobotę w przepisach Kodeksu pracy
O tym, że pracownikowi należą się dni wolne za święto w sobotę, mówi sam Kodeks pracy. Zgodnie z przepisami tego aktu prawnego, każde święto wypadające w sobotę obniża wymiar czasu pracy o osiem godzin. W przypadku pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy, godziny takiego urlopu oblicza się na zasadzie proporcjonalności. Co ważne, zasady te dotyczą tylko tych pracowników, którzy pracują od poniedziałku do piątku – sobota jest dla nich dniem wolnym od pracy. Jeśli pracownik świadczy pracę również w soboty, wolne za święto w sobotę nie obowiązuje. Warto zauważyć jednak, że przepisy Kodeksu pracy nie ograniczają się jedynie do świąt przypadających w sobotę. Tak naprawdę dotyczą świąt przypadających w każdy dzień wolny (rozkładowo wolny od pracy) wynikający z 5-dniowego zazwyczaj tygodnia pracy.
Jak pracodawca powinien oddać dzień wolny za święto w sobotę?
Pracodawca ma obowiązek oddać pracownikom dzień wolny za święto przypadające w sobotę w tym samym okresie rozliczeniowym. Jeśli pracownika obowiązuje miesięczny okres rozliczeniowy, a święto przypada na przykład 1. stycznia, to pracownik powinien odebrać dzień wolny za to święto jeszcze w styczniu. Zasadniczo, pracodawca może sam ustalać, w jakim dniu odda pracownikom dzień wolnego. Może jednak wziąć pod uwagę ich wnioski w tej sprawie. Co więcej, nie musi oddawać dnia wolnego za sobotę wszystkim pracownikom w tym samym terminie. Ma możliwość ustalenia kilku dni, w których pracownicy – zgodnie z własną wolą – zdecydują się skorzystać z przysługującego im dnia wolnego. Należy pamiętać, że pracodawca nie może oddać dnia wolnego za święto w sobotę w innym okresie rozliczeniowym nawet wtedy, kiedy wnioskuje o to sam pracownik.
Dzień wolny w sobotę a choroba pracownika
Jeśli pracownik przebywał na urlopie chorobowym w dniu świątecznym w sobotę, ale wrócił do pracy jeszcze w tym samym miesiącu, to nadal przysługuje mu dzień wolnego za święto przypadające w dzień wolny od pracy. Jeśli jednak w wyznaczonym przez pracodawcę dniu wolnym za święto w sobotę pracownik przebywał na zwolnieniu lekarskim lub na urlopie, przysługujący mu dzień wolny przepada.
Nieudzielenie dnia wolnego za święto w sobotę
Każda osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę powinna wiedzieć, że nieudzielenie pracownikowi dnia wolnego za święto w sobotę stanowi podstawę ukarania pracodawcy przez Państwową Inspekcję Pracy. Takie wykroczenie związane z naruszeniem podstawowych praw pracowniczych jest zagrożone karą grzywny w wysokości od 1000 do 30 000 zł.
Więcej informacji na temat dnia wolnego za święto w sobotę, Kodeksu pracy i praw pracownika dostępne pod adresem poradnikpracownika.pl.